توهین به مقدسات و راه های مبارزه
نویسنده: وسیم احمد ادیب
از آن جایی که همه معتقدان دین اسلام به این باورند که دین اسلام دین تسامح، دین استدلال، دین بحث و مناظره، دین جامع، دین کامل و دین همه شمول در همه شیؤن و زوایا زندگیست؛ اما واقعههای برخاسته از کنشها و واکنشهای برخی ها که عقده مندانه با اسلام در ستیز اند باعث می شود تا عده ای از مسلمانان مجبور به اعمالی شوند که بهای آن از اعمال هردو طرف سنگین تر می شود؛ که در چنین صورتها به اصطلاح تبر اغیار تیز گردیده و باورمندهای مسلمانان را در پیوند به ناملایمات و کنشهای غیر منتظره و غیر قابل پیش بینی کاملاً به تنقید گرفته و آنرا در تناقض با ارزشهای بشری می دانند.
این عمل باعث می شود تا حرکت های خصمانه و انتقام جویانه را در سراسر جهان انجام دهند. تا بهای آنرا باید همه مسلمین جهان بپردازند.
جای شک نیست که دین اسلام، ارزشهای اسلامی، آموزههای دینی تمام پیامبران الهی از بدو نزول دین شان از ابتدای بعثت مورد استهزاء و تمسخر قرار گرفته اند و خواسته یا نا خواسته، مادامی که این هستی در چرخش است این روند (تمسخر و استهزا) از طرف جاهلان و بی خردان جریان خواهد داشت؛ در عین حال حس انتقام جویی و عملی کردن آن در برابر روند تمسخر اجرا شود یا نشود هم تا وقتیکه عالم هستی است دین خواهد بود؛ اگرچه «دینستیزی و انتقام گیری از مسلمانان» هر دو مورد کدام دستاوردی بزرگی هم نخواهد داشت.
هدف از توهین به مقدسات چیست؟
این توهین به مقدسات که پیشینه طولانی دارد نمیتواند بدون علت و هدفهای خاص باشد؛ بناءً برای مقابله و فایق آمدن به این پدیده باید نخست اهداف تمسخر کنندگان را تشخیص داد و در گام بعدی راهکار مناسبی را برای دفاع طرح ریزی کرد.
خداوند میفرماید: [یرِیدُونَ لِیطْفِئُوا نُورَ اللَّـهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّـهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ کَرِهَ الْکَافِرُونَ ﴿٨﴾ هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَىٰ وَدِینِ الْحَقِّ لِیظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ] ترجمه: {آنها میخواهند نور الله را با دهان خود خاموش کنند؛ ولی الله کامل کننده نور خویش است؛ هرچند کافران خوش نداشته باشند- او کسی است که رسول خدا را با هدایت و دین حق فرستاد تا آنرا بر همه ادیان غالب گرداند؛ هرچند مشرکان خوش نداشته باشند.} (الصف: ۸-۹)
همچنان قرآن در سورههای متعددی پیرامون گسترش و وسعت دین اسلام صراحت دارد، از جمله: توبه (۳۲-۳۳)، فتح (۲۸-۲۹)، نصر (۱-۳) و غیره…
از آنجاییکه گذر زمان طی ادوار مختلف نشان داده است که دین مقدس اسلام در سرزمین غرب از گذشته تا امروز گسترش قابل ملاحظهای داشته است. همچنان اقلیتهای مسلمان در غرب رو به اکثریت شدن هستند و این موضوع ترس غربیها را مبنی بر اینکه مبادا این رشد و گسترش اسلام سبب گرایش تمامی ملتهای غربی به اسلام شود برانگیخته است. این گسترش چشمگیر دین اسلام را میتوان یکی از دلایلی عنوان کرد که سبب شده است غربیها با استفاده از رسانهها و نهادهای تبلیغاتی شان علیه مسلمانان به تهاجم بپردازند و تصویر نادرستی از اسلام را برای مردم اعمال کنند.
یک نکته را باید بهخاطر داشت که عصر حاضر عصر فتوحات مغزی یا جنگ فکری و استثمار افکار عامه است و هر گروه و جناحی که به امکانات و وسایل تبلیغاتی و رسانهیی دست بالاتر داشته باشد؛ بدون شک در تبلیغ داشتههای خود برای تحریک و نفوذ بر افکار عامه نیز پیشگامتر خواهد بود.
نکتهی دیگری که سبب حرکتهای توهین آمیز و خصمانه غیر مسلمانان در برابر مسلمانان شده است عدم اتحاد و تفرقه مسلمانان است.
این اختلافات و میاندرگیریهای که از اثر پاشیدن تخم نفاق توسط کفار در بین مسلمانان پیدا شده است، تا زمانیکه به اتحاد و همبستگی بسته نشود و بزرگان و دانشمندان جهان اسلام در این راستا کار نکنند؛ هیچ گاهی دست بیگانگان از توهین و تمسخر برداشته نخواهد شد. سران جوامع اسلامی مکلفیت دارند تا در میان مردم اصول اخوت و یکپارچگی را تفهیم کرده و پرونده اینهمه اختلاف بین مذاهب را ببندند و یک نیروی قوی علمی و اکادمیک در برابر تجاوزها و تهاجمهای فکری و فزیکی بیگانگان باشند. در غیر این صورت آن تلاشهای را که در راستای گسترش دین انجام میدهند با حرکتهای افراطی زیر دستانشان حیف و هدر میشود که با تأسف این امر را مسلماً بارها شاهد بودهایم.
خداوند در این زمینه میفرماید: [وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعاً وَلا تَفَرَّقُوا…] ترجمه: {و همگی به ریسمان خدا (= قرآن و اسلام) چنگ زنید و پراکنده نشوید…} (آل عمران: ۱۰۳)
کفار دنیا با رجعت به تاریخ دریافتهاند که فرقه مسلمانان همواره با اتفاق و اتحاد شان بر ابرقدرتهای وقت غلبه حاصل کردهاند و از آن سبب است که آنان میدانند تا هنگامیکه رخنهی تفرقه را در میان این گروه (مسلمانان) ایجاد نکنند، از راه مقابلههای فزیکی نمیتوانند بر مسلمانان غالب شوند و به اهداف شان برسند؛ لذا از هر راه ممکن کوشش کردند تفرقه و عدم همگرایی را در میان مسلمانان حاکم سازند تا همیشه درگیر اختلافات میانگروهی و میانحزبی و میانمذهبی باشند و هیچگاهی نتوانند دینشان را به کشورهای دیگر گسترش دهند، که دقیقاً به این پلان شومشان هم موفق شدند و مسلمانان در هر عرصه عقب نگهداشته شدند.
اینجا برای مسلمانان دنیا یک جهانبینی قوی و تفکر عالی نیاز بود تا این تحریکهای کفار نه تنها موثر تمام نمیشد؛ بلکه باعث تقویت هرچه بیشتر اتحاد و اتفاق ایشان نیز میگردید که شوربختانه چنین نشد.
بنابر آن از هر راه ممکن و امکانات دست داشته خود استفاده کرده و ابزار تبلیغاتیشان را با جدیت تمام به کار انداختند. تولید و پخش فلمهای خشن از آدرس اسلام، نشر کاریکاتورهای ناشایست، ایجاد شک و تردید در اذهان مسلمانان نا آگاه، تحکیم وسوسههای انحرافی میان مسلمانان… را به راه انداختند و تصویر ناصوابی از دین اسلام ارایه کردند تا احساسات مسلمانان را برانگیزند. اینجاست که برخی مسلمانان و شخصیتهای مسلمان در برابر این اعمال غیر مسلمین کینه توزیده و عکس العملهای فزیکی از خود نشان میدهند که این عمل خویش را به عنوان آخرین چاره برای خود می پندارند.
علی الرغم این، نا آشنایی عدهی مسلمانان با دینشان نکتهی مهمی برای شکار این تعداد از طرف کفار به وسیله تبلیغات و شستُشوی مغزی و استفاده ایشان دوباره در برابر خود مسلمانان است. کفار همواره می خواهند دین را به خواسته خودشان برای مسلمانان به تعبیر بگیرند و فاصله ایجاد کنند.
بنابر موارد یاد شده دشمنان دین و مسلمانان همواره کوشیدهاند این اصول و نکتههای تقویت کننده و همت بخش مسلمانان را از میانشان برداشته و وسواس و دغدغههای بدیع را جاگزین این آیات سازند. ابرقدرتهای زورگو و مستبد زمان همین دستورهای قرآن که محو کننده رزایل اخلاقی، برچیننده دامنه ظلم و استبداد و برقرار کننده عدالت اجتماعی است را مانع بزرگی فرا راه تداوم استبداد و استکبار شان دیده در صدد زدودن و از میان برداشتن دین و ارزشهای دینی اند؛ تا موفق به بیروح کردن دین شوند و کسی مانع بربریت و خودسریهای آنان نگردد. با درنظرداشت این نکته هم، هرگونه حرکت انتقامجویانه غیر عاقلانه و افراطی، کفار را بیشتر به مقاصد و اهدافشان نزدیکتر میسازد.
راهکار برای مبارزه با روند توهین به مقدسات
همانگونه که از بالا خوانده آمدیم موارد یاد شدهای که در راستای تقویت همگرایی و همبستگی مسلمانان موثر خوانده شد را اگر عکس مسئله بدانیم؛ مثلاً: ترک دعوت و عدم گسترش دادن اصول دین، پذیرش تفرقه و نفاق و عدم همگرایی میان مسلمانان، ترک مجاهده و تلاش در راه الله تعالی و ترک کوشش در راستای امن نگهداشتن جامعه از خرافات و ابتذال و عدم مطالعه کتب معتبر اسلامی و.… این جا خود زمینه را برای دست درازی و تجاوز بیگانگان به ارزشهایمان فراهم کرده ایم؛ بنابر آن موارد زیر را بهعنوان مقابله با روند توهین به مقدسات پیشنهاد میکنم:
مطالعه و آشنایی ژرف مسلمانان از دین اسلام
عدم مطالعه و آشنایی مسلمانان بهطور کامل از دین یا به عبارت دیگر فاصله میان دین و مردم (مسلمانان) زمینه خوبی برای پیشکش کردن آموزههای غیر اسلامی در جوامع اسلامی است. وقتی مسلمان از دین خود فاصله داشت طبعاً نظر به مقتضای بشری با یک سلسله اندیشهها، افکار و مکتبهای سروکار خواهد داشت؛ وقتی آگاهی کامل از دین نداشت شکار همان تبلیغات و بدیلهای بدیع اجنبیان میشود؛ آنوقت چنان عادت میگیرند که یا کاملاً از دین منکر میشوند یا اینکه با اندک معلوماتی که از دین دارند و اجازهی مطالعه و آشنایی بیشتر دین را بخود ندادهاند؛ این گونه محدودیت سبب تأویلات فاسد از دین گردید و آهسته آهسته سبب ترک دین می گردد.
اما در صورت آگاهی و شناخت ژرف از دین هیچ گاهی در برابر توهین و تمسخر و نا ملایمات دشمنان (خود را نباخته)؛ عمل غیر مدبرانه ننموده، بلکه با تحمل و تدبر چاره سنجی حکیمانه نموده و به پاسخ دندان شکن شان می پردازند؛ چون از سیرت و متود زندگی رسول الله (صلی الله علیه وسلم) آگاهاند و هیچ وقت نمی خواهند با یرخی حرکت های غیر عقلانی بر شأن و عظمت پیامبر (صلی الله علیه وسلم) صدمه وارد کنند و یا هم به سایر برادران مسلمان شان ضرر برسانند.
برگزاری مناظرههای علمی با غیر مسلمانان
تدویر و برگزاری مناظرههای علمی میان مسلمانان با غیر مسلمانان در یک فضای مسالمتآمیز و عاری از نفرت و انزجار یکی از بهترین راههای است که از توهین و تمسخر غیر مسلمانان به مقدسات ممانعت میکند. همچنان خودداری از هرگونه افراطیت مسلمانان در برابر مقدسات دیگران.
الله تعالی می فرماید: (وَلَا تَسُبُّوا الَّذِینَ یدْعُونَ مِن دُونِ اللَّـهِ فَیسُبُّوا اللَّـهَ عَدْوًا بِغَیرِ عِلْمٍ ۗ کَذَٰلِکَ زَینَّا لِکُلِّ أُمَّهٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِم مَّرْجِعُهُمْ فَینَبِّئُهُم بِمَا کَانُوا یعْمَلُونَ) ترجمه: {و کسانی را که (مشرکان) به جای خدا میپرستند دشنام ندهید؛ مبادا آنها (نیز) از روی دشمنی و جهالت خدا را دشنام دهند. اینچنین برای هر امتی عملشان را آراستیم؛ آنگاه باز گشت آنها بهسوی پروردگارشان است؛ پس آنها را از آنچه عمل میکردند آگاه میسازد.} (الانعام: ۱۰۸)
بناءً احترام به دیگران احترام به خویشتن است؛ هرگاه این اصل را رعایت نکنیم بازهم باخت فرهنگی و علمی از ما خواهد بود. در صورت عملی کردن این اصول میتوان جلوی بسیاری از سوء استفادهها، برچسپهای ناحق و هتک حرمت را گرفت و دست فرصت طلبان را کوتاه کرد.
باز بینی در دین و ارایه اسلام ناب
مسلمانان در ارایه تعالیم صحیح به جهانیان ضعیف عمل می کنند، که این خود زمینهی جسارت و ستیزه رویی توهین کنندگان را بیشتر فراهم میکند. متاسفانه بسیاری از مسلمانان در تغافل و کهولت هرچه تمام به سر میبرند و خود را مسئول نمیدانند؛ وقتی مورد استهزا و تمسخر قرار گرفتند عکس العمل جبران ناپذیر فزیکی از خود نشان میدهند.
اسلامی که ما معتقدیم برنامه دارد به این معنا نیست که روند زندگی هزار و چهارصد سال پیش را در این زمان پیاده کنیم. از موتر، هواپیما، فضا پیما، کمپیوتر، انترنت، ابزار، وسایل و تخنیک استفاده نکینم. باید بازبینی شود که در تطابق با این عصر موجود چه استنباط میشود و اسلام نابی که پاسخگوی تمام نیازمندیهای بشر است را نظر به هر زمان و مکان ارایه کنند.
در صورتیکه این امر تحقق پذیرفت و مسلمانان از عمق دین پیرامون قضایا آگاه شدند و همچنان همه جهانیان بهگونهی علمی آگاهی داده شوند؛ اینگونه اهانتها و تمسخر نه تنها موثر تمام نمیشود؛ بلکه باعث شرمندگی و شکست هرچه زودتر دشمنان و توهین کنندگان خواهد شد.
در اخیر یک بار دیگر از تمام علما، امامان مساجد، روحانیون و استادان معظم نیازمندانه خواهش میکنم در تدریس و تفهیم سیرت پیامبر بزرگوارمان (صلی الله علیه وسلم) کوتاهی نکنند. اول خود را به سیرت آن انسان کامل بیارایند و بعد برای دیگران بهگونه هرچه بهتر و بایدش برسانند؛ زیرا نسزد که بیگانگان بگویند: پیامبری که خودش رحمت برای عالمیان بود؛ حالا امتش زحمت برای عالمیان است. استغفرالله!
باعرض حرمت
وسیم احمد ادیب