اصول انتخاب همسر بخش اول
انتخاب همسر که یک از مهمترین اصول زندگی است در اینجا از از آن سخن میگوییم و آن هم چیزی جزو دینداری و تدین نیست، منظور از تدین آن است که فردی که انتخاب میشود، دارای فهم عمیقی از اسلام بوده فضایل اخلاقی و والای دینی و آداب بلند پایه آن را عملاً بر زندگی خود تطبیق داده باشد و به عبارت دیگر همیشه به قوانین و قواعد شریعت اسلامی و اصول جاودان آن پایبند باشد.
وجود این اوصاف، دلالت بر تدین دختر یا پسر دارد. چنانچه هر کدام از آنان فاقد خصایل فوق الذکر بودند، از عقیدة اسلامی فاصله گرفته اند و از راه راست منحرف شده اند و اخلاقی ناسالم دارند، هر چند مردم ظاهراً آنان را نیکوکار و شایسته و متدین بدانند.
بنابراین باید موازین صحیح و قابل اعتمادی برای سنجش اشخاص و آشکار کردن ویژگیهای برجستة شخصیتی آن ها داشته باشیم و چه دقیق است معیارهایی که خلیفة عادل عمر بن خطاب (رضی الله عنه) در این باره بیان کرده است.
مردی به جهت شهادت دادن درباره شخصی به آن حضرت مراجعه میکند.
حضرت عمر (رضی الله عنه) میگوید: آیا این مرد را میشناسی؟
مرد: خیر!
حضرت عمر (رضی الله عنه): آیا در سفری همراه او بودهای که با خصایل اخلاقی او آشنا باشی؟
مرد: خیر
حضرت عمر (رضی الله عنه): آیا همسایهاش هستی و هر روز او را میبینی که از خانه بیرون بیاید، یا به خانهاش بر گردد؟
مرد: خیر!
حضرت عمر (رضی الله عنه): آیا تا حال با او معاملهای کردهای که تقوا و پرهیزکاری او در رابطه با مال دنیا برایت مشخص شود؟
مرد: خیر!
عمر (رضی الله عنه) بر سرش فریاد میکشد و میگوید: شاید او را در حال نماز خواندن در مسجد دیدهای که سرش را بلند میکند یا بر زمین میگذارد.
مرد: آری همینطور است.
عمر (رضی الله عنه): برو! تو او را نمیشناسی
سپس به مرد مراجع روی نموده و فرمود: برو کسی را بیاور که تو را بشناسد! عمر بن خطاب (رضی الله عنه) گول شکل و قیافة ظاهری او را نخورد بلکه موازینی را در شناخت آن مرد مطرح کرد که تدین یا اخلاق او را آشکارا نشان میدهد.
این شناخت صحیح مصداق گفته مبارک رسول اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم) است که فرمود:
[إنَّ الله لا ینْظُرُ إِلى أجْسَامِكُمْ، ولا إِلى صُوَرِكمْ، وَلَكن ینْظُرُ إلى قُلُوبِكمْ وأعمالكم] (رواه مسلم)
ترجمه: {خدای عزوجل به جسم و صورت شما نگاه نمیکند؛ بلکه به قلب شما و اعمالتان نظر مینماید.}
به این دلیل، نبی اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم) تمام کسانی را که قصد ازدواج دارند، راهنمایی کرده است که:
مهم ترین شرط انتخاب، صفت تدین است، چه برای پسر، و چه برای دختر تا فرد متدین در زندگی زناشویی آینده خود، وظیفه کامل خود را در حق همسر و فرزندانش ادا کند.
در روایت بخاری و مسلم از ابوهریره آمده است که آن حضرت فرمودند: [تُنْكَحُ الْمَرْأَةُ لأَرْبَعٍ: لِمَالِهَا، وَلِحَسَبِهَا، وَلِجَمَالِهَا، وَلِدِینِهَا، فَاظْفَرْ بِذَاتِ الدِّینِ تَرِبَتْ یدَاكَ]
ترجمه: {زن بر اساس چهار ویژگی برای ازدواج انتخاب می شود:
ثروت و دارایی، اصل و نسب خانوادگی، زیبایی و دینداری، اما زن دیندار را برگزین که مایه بی نیازی و سعادت است.}
از رسول اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم) روایت میکند که فرمود:
[إِذَا جَاءَكُمْ مَنْ تَرْضَوْنَ دِینَهُ وَخُلُقَهُ فَأَنْكِحُوهُ، إِلاَّ تَفْعَلُوا تَكُنْ فِتْنَةٌ فِی الأَرْضِ وَفَسَادٌ عَرِیضٌ]
ترجمه: {اگر خواستگاری برای دخترانتان آمد و او را از جهت دین و اخلاق پسندیدید با ازدواج او موافقت کنید در غیر اینصورت (چنانچه خواستگار بی اخلاق یا بی دین باشد) با ازدواج افراد نا اهل با دختران شما گمراهی و فسادی فراگیر دامنگیرتان خواهد شد.} (ترمذی)
و حقیقتاً چه لطمهای بزرگی به تربیت و اخلاق و دین ما وارد خواهد شد که دختر جوان و مؤمن ما در چنگال فاجر و فاسقی گرفتار آید که برای شرف و حیثیتاش ارزش و اعتباری قایل نبوده و به هیچ عهد و پیمان و قانونی پایبند نیست.
به راستی چه مصیبتی است برای زن مؤمن و شایستهای که پاکی و نجابت او را شوهری بی دین و فاسد لکه دار میکند و او را مجبور به برهنگی و همنشینی و رقص با مردان نامحرم و نوشیدن شراب مینماید و به عبارت دیگر او را از محدوده اخلاق و اندیشه اسلامی بجانب تباهی و بی دینی سوق میدهد.
با کمال تاسف بسیارند دختران عفیفی که در منزل پدر نمونه پاکی و اخلاق بوده اند، و زمانی که وارد خانه شوهر بی دین و بی بندوبار شدند به موجودی بیهوده و مفتضح تبدیل گردیدند که برای آنان اصول و مبانی ارزشمند اخلاقی و عقیدتی هیچ اهمیتی ندارد و اعتباری برای عفت و شرف قایل نمیشوند و شکی نیست که فرزندانی که در این خانواده یا بهتر است بگوییم در این منجلاب گناه و فساد رشد میکنند، در آینده افرادی منحرف و تبهکار خواهند شد.
بنابر آنچه گفته شد، آنچه زندگی سعادتمند و تربیت اسلامی فرزندان و حیثیت و ثبات حیات آینده زوجین را تضمین میکند، انتخاب همسر آینده بر اساس دینداری و التزام به اخلاق اسلامی است.
منبع: چگونه فرزندان خود را تربيت كنيم
مؤلف:عبدالله ناصح علوان
ترجمه:عبدالله احمدی